

Geloftesteen
Vlakbij Halder, in Ruimel, werden al in februari 1679 twee stenen gevonden met Romeinse inscripties. Mogelijk lagen deze stenen op of bij de Kapelberg.
Een van deze stenen is de gelofte-steen voor Hercules Magusanus (hier Magusanus Hercules geheten) die zich nu bevindt in het Rijksmuseum van Oudheden te Leiden. De steen wordt gedateerd rond het midden van de eerste eeuw.
De andere steen was de grafsteen voor een tolk uit het Romeinse leger en ging in de achttiende eeuw verloren.
Er is wel gesuggereerd dat de geloftesteen ooit vanuit de tempel van Empel, tien kilometer stroomafwaarts bij de monding van de Dieze in de Maas, naar Ruimel is versleept of verscheept. Of dat juist is, is verre van zeker. Wel is bekend dat zich daar, bij Empel, een monumentale stenen tempel heeft bevonden die was gewijd aan Hercules Magusanus. Deze god was waarschijnlijk de oppergod van de Bataven.
Website: Tempel van Empel