Halder in de Romeinse tijd
Zo’n 10.000 jaar geleden bestond Brabant uit kale zandvlakten met weinig begroeiing. Het klimaat was warmer geworden. De ijskap was gesmolten. De zeespiegel steeg en er ontstonden watergeulen. Vanaf ongeveer 5000 v. Chr. ontstonden hier kleine boerengemeenschappen en in de loop der tijd vestigden zich hier Keltische stammen.
Door de eeuwen heen bleek dit een aantrekkelijk gebied om te wonen. De rivieren brachten vers water, vis, mogelijkheden voor vervoer. Op de oevers van de rivieren ontstond grasland voor hooi en beweiding. Op de hogere gronden ging men gewassen telen. Voordat de Romeinse legers onze streken bezochten bestond er in Halder al een levendige gemeenschap.
Kort voor het begin van onze jaartelling kwamen de Romeinse legers in onze streken. Nederzettingen groeiden en werden honkvast. Omdat de tegenstand van de Germanen te groot was stopten de Romeinse legers uiteindelijk bij de grote rivieren.
Hier maakten de Romeinen de noordgrens van hun rijk, de Limes. Deze rijksgrens werd gemarkeerd door een keten van forten en versterkingen. Verbindingswegen van oost naar west en naar het zuiden maakten deel uit van de Romeinse infrastructuur.
De riviertjes de Dommel en Essche stroom waren bevaarbaar. Dat droeg zeker bij aan het overnemen van Romeinse technieken en een aantal Romeinse gebruiken in dit deel van Brabant. Door z’n ligging aan water vormde Halder een onderdeel van de toenmalige goederenketen. Zo werden de vele mensen aan de noordelijke grens van het Romeinse Rijk bevoorraad. De bewoners van Halder kwamen goederen tegen die van heinde en verre waren aangevoerd.
Halder is in de periode van 50 tot ongeveer 250 na Christus een nederzetting geweest van ambachtslieden: pottenbakkers, ijzerertssmelters en smeden. Ook waren er handelaren. Er werd gehandeld in buitenlands aardewerk en waarschijnlijk ook in zout. De bevolking was niet rijk. De meeste vondsten geven een beeld van goed bemiddelde burgers.
Jonge Bataven, waaronder ook Halderse, konden in Romeinse militaire dienst.
Romeinse Rijk
Het Romeinse Rijk is een van de grootste rijken uit de oudheid. Dat komt niet zomaar, maar begint al met de legende over het ontstaan. Gesticht door ’n tweeling die opgroeide bij ’n wolf. Daar begint de geschiedenis van de Romeinen.
Wat zorgde voor de sterke ontwikkeling van het Rijk?
Sommige factoren droegen bij, zoals:
- het rechtssysteem met duidelijke regels voor iedereen;
- een geordende samenleving, burgers kenden hun plek;
- belastingheffing, een staat moet over middelen beschikken;
- het hebben van grote legers.
Een van de veldtochten bracht in de 1ste eeuw v Chr. het Romeinse leger naar het Noorden, tot voorbij Halder. Uiteindelijk vestigden ze zich langs de Rijn, de noordgrens (Limes) van hun Rijk. Dit bracht stabiliteit, tot het rijkin de 4de eeuw na Chr. verdeeld raakte en vanwege deze interne onrust de grens ontruimd werd.
Te zien in ons museum:
Een Bataafse hulpsoldaat met complete uitrusting (replica)
Kijk verder onder Vondsten en Collectie
Websites:
Geschiedenis.nl – Geschiedenis van het Romeinse rijk
Romeinen.nl – Nederland in de Romeinse tijd (e.v.a.)
Vici.org – Archeologische atlas van de Oudheid